Pham Duy 2010
Giáo Sư Lê Văn Lang - Phạm Duy, Một Chứng Nhân Lịch Sử
Giáo Sư Lê Văn Lang - Phạm Duy, Một Chứng Nhân Lịch Sử“Việt Nam hiện nay đang cố gắng nghiên cứu để đưa Hà Nội trở thành một di tích lịch sử 4,000 năm văn hiến.


Trong một loạt phóng sự về bà mẹ liệt sĩ, có nhiều người con anh hùng đã hy sinh qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Thiên phong sự mô tả bà cụ Nguyễn Thị Ngoan ở thôn Lập Trí, xã Minh Trí, huyện Sóc Sơn một làng ngoại thành Hà Nội. Khi phóng viên đề nghị bà nói ít câu, bà cụ Ngoan nói về gia cảnh, về chuyện xưa, về chồng, về con… đã hy sinh thế nào, rồi bà cụ bỗng hát lên một câu. Khi tôi xem, nghe đến câu hát của cụ, tôi giật mình… vì thấy một bà cụ già nua, cổ kính, thậm chí còn giữ nguyên tóc bạc, răng đen, trùm khăn mỏ quạ, áo nâu sồng, ở một vùng quê rất xa, lại hát một bài hát bà thuộc lòng. Anh phóng viên khi nghe hát, đề nghị bà hát lại để thu âm cho chính xác, vì e rằng sai đi một vài lời.

Thế là bà cụ đã hát lại, hát toàn bộ bài hát đó từ đầu tới cuối. Khi tôi xem phóng sự, tôi thấy gai ốc nổi lên… Có thể một vài phát âm không đúng, nhưng lời và nhạc rất chính xác, không có chút cải biên đi chút nào. Nhớ thế nào, hát y như vậy. Tôi nghiệm ra rằng, sức sống của bài hát, để thành công, vượt thời gian và trở thành sản phẩm của lịch sử, không có gì quí bằng đã đi vào lòng dân, đi vào văn hóa của dân tộc, qua các thời đại, các biến động lịch sử. Bài hát đó là “Nhớ Người Ra Ði” của nhạc sĩ Phạm Duy.

Rồi không biết thế nào, người phóng viên làm thiên phóng sự đó là học trò của tôi. Sau khoảng hai tuần, tôi liên lạc gặp anh, chính chàng phóng viên mới hơn 20 tuổi này cũng không biết gì về bài hát của Phạm Duy. Tôi mới kể cho anh ta nghe, là bài này làm từ năm 1947, tận trong khu 4, rồi bất ngờ thế nào lại luân lạc ra tận một làng quê hẻo lánh, đến tai và ăn sâu vào tâm khảm của bà cụ già trên 100 tuổi. Tôi xin anh phóng viên in lại một phiên bản phóng sự và tôi nghĩ một dịp nào đó sẽ chuyển cho nhạc sĩ Phạm Duy, để ông giữ đó như một kỷ niệm, thừa nhận, biết ơn của những người đã hưởng thụ những nhạc phẩm của ông đã thấm đượm tình nước non, nỗi lòng của người dân Việt Nam.

Rất cám ơn Phạm Duy.”

Source: VietWeekLy vol. 3 no. 16, 2005
 

Các bài khác: